Στο πλαίσιο του Προγράμματος της Ολοκληρωμένης Αστικής Ανάπτυξης, της Παλιάς πόλης του Ηρακλείου, του ΠΕΠ Κρητης 2000-2006, Η πόλη μέσα στην πόλη, είναι ένα project που σχεδιάστηκε με γνώμονα την πυκνοκατοικημένη περιοχή της παλιάς πόλης του Ηρακλείου, όπου μέσα σε μια δαιδαλώδη πολεοδόμηση εντάσσεται ένας πολυδιάστατος ανθρώπινος πληθυσμός. Με αυτή την απρόσμενη και παράδοξη συνύπαρξη θίγονται σύγχρονα κοινωνικά και αστικά προβλήματα, τα οποία ζητήσαμε με ανοιχτή προκήρυξη ενδιαφέροντος μέσα από τα Μ.Μ.Ε. να σχολιάσουν οι φωτογράφοι της ευρύτερης περιοχής.

To project αυτό έχει σα στόχο την κατάρριψη των στεγανών μεταξύ της παλιάς και της νέας πόλης. Στοχεύει στην κοινωνική ζύμωση και χρησιμοποιεί τη φωτογραφία σα μοχλό ενεργοποίησης των πολιτών αλλά και σαν επικοινωνιακό εργαλείο. Με τη συγκεκριμένη δράση ευαισθητοποίησης προσπαθήσαμε να καταγράψουμε φωτογραφικά την πολυμορφία του ανθρώπινου δυναμικού αυτής της περιοχής, σε σχέση με το αστικό περιβάλλον. Η φωτογραφία εστιάζει με αμεσότητα στην πραγματικότητα και τη σχολιάζει σιωπηλά στοχεύοντας σε ένα εσωτερικό διάλογο. Ένα διάλογο επαναπροσδιορισμού της σχέσης μας με τον κόσμο που μας περιβάλλει με την πόλη που ζούμε, με την πόλη που συνειδητά η ασυνείδητα αγνοούμε.

Η δράση ολοκληρώνεται με την παρουσίαση του φωτογραφικού υλικού στις διαφημιστικές πινακίδες στο κέντρο της πόλης από 29 Σεπτεμβρίου έως 12 Οκτωβρίου 2007 και την έκδοση ενός λευκώματος με τις επιλεγμένες φωτογραφίες. Το σχεδιασμό και την επιμέλεια του προγράμματος έχει αναλάβει η εικαστικός Μαρία Χουλάκη ενώ τη θεωρητική επιμέλεια ανέλαβε η ιστορικός Νίνα Κασσιανού και ο Ηρακλής Παπαιωάννου, επιμελητής του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης.

Την ευθύνη για την υλοποίηση του προγράμματος έχει από το Γραφείο της Παλιάς πόλης του Δήμου Ηρακλείου, η κα Μαρίζα Χριστάκη και η αρχιτέκτονας κα Μαρία Γιατρομανολάκη.

Μέσα από τη δράση αυτή ένα διαφορετικό κοινό άρχισε να επισκέπτεται τη ζώνη ανάπλασης ενώ νέες προτάσεις για την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού της συγκεκριμένης ζώνης άρχισαν να διαμορφώνονται.

Οι απαντήσεις στα ερωτήματα που θέτει το project η πόλη μέσα στην πόλη, είναι οι βασικές συνιστώσες για το μέλλον αυτής της περιοχής στο κείμενο του καταλόγου ο Ηρακλής Παπαιωάννου σχολιάζει:

«...Ξαφνικά, με μια αδιόρατη κίνηση, οι φωτογραφίες μιας συνοικίας που προέρχεται ιστορικά και κοινωνικά από τα σωθικά της πόλης, αντικατέστησαν προσωρινά την πανίσχυρη οικονομικά και επικοινωνιακά διαφήμιση, μέσα από μια ενδιαφέρουσα, εναλλακτική θεώρηση του δημόσιου χώρου. Μέσα από αυτές, το κοινό ήρθε αντιμέτωπο με μια σειρά αστικών τοπίων και σκηνών, όπου καταγράφονται λεπτομέρειες που περνούν απαρατήρητες, συσχετισμοί φόρμας ανάμεσα στα κτίρια και στο περιβάλλον, κοινωνικά σχόλια για την κατάσταση μιας περιοχής που ασφυκτιά, νοσταλγικές ματιές σε ένα παρελθόν που υποχωρεί ακατάστατα. Το κοινό ήρθε ακόμη αντιμέτωπο με μυστηριακά νυχτερινά τοπία, τη φθίνουσα λαϊκότητα του τόπου μας και τη νεοελληνική εκδοχή του αστικού μορφώματος που εκδηλώνεται σε όλη την επικράτεια άναρχα, χωρίς σημαντική προτεραιότητα στην αισθητική ή στην ιστορική συνέχεια. Η πρωτοβουλία αυτή του Δήμου Ηρακλείου, πιλοτική στο είδος της για ολόκληρη τη χώρα, φανερώνει συγχρόνως ανοιχτό πνεύμα στη συνειδητοποίηση των εγγενών ελαττωμάτων του σύγχρονου ελληνικού αστικού χώρου, καλώντας τους πολίτες με μια συμβολική χειρονομία να στοχαστούν τη συνδιαμόρφωση ενός διαφορετικού περιβάλλοντος από το οποίο θα πηγάζει μια αναβαθμισμένη καθημερινότητα. Αναπόφευκτη προϋπόθεση κάθε τέτοιας αναβάθμισης, άλλωστε, εκτός από τη συλλογική βούληση αποτελεί η συνειδητοποίηση της τρέχουσας συνθήκης....»

και η Νίνα Κασσιανού επισημαίνει:

«...Οι φωτογραφίες δεν είναι τίποτε άλλο από μια προσπάθεια αφήγησης ιδιαίτερων και διακριτών στοιχείων που καθορίζουν και συντηρούν την τοπικότητα. Σκηνές από τοπικές ιστορίες που μας συγκινούν άμεσα· θα μπορούσαν να έχουν συμβεί στο χώρο όπου εμείς ζούμε ή εκεί που ζούνε κάποιοι φίλοι μας.

Επομένως αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι η εστίαση στο τοπικό σε αυτήν την μικρή γωνιά του πολύβουου κόσμου. Γιατί παρ' όλες τις σημαντικές πολιτικές και οικονομικές αλλαγές που διαδραματίζονται γύρω μας, το τοπικό έρχεται και πάλι σε πρώτο πλάνο. Ίσως ζούμε στιγμές που ο κόσμος που ξέραμε θα αλλάξει σημαντικά. Αυτή η αλλαγή μπορεί να μην είναι για το καλλίτερο· αλλά το βέβαιο είναι ότι μια «νέα τάξη πραγμάτων» διαμορφώνεται στον κόσμο και το τοπικό θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο μέλλον. Και ίσως να πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας την έννοια της τοπικότητας. Μέσα από τα χαρακτηριστικά αυτής της τοπικότητας μπορούμε να αναγνωρίσουμε, να καταλάβουμε, και να αισθανθούμε την ιδιαιτερότητα του τόπου που ζούμε, και κατ' επέκταση του εαυτού μας, και επομένως να τον βελτιώσουμε, να τον αναβαθμίσουμε.

Οι φωτογραφίες αυτές μαζί με το συνολικό πρόγραμμα που τις συνοδεύει μπορεί να αποτελέσουν την αφετηρία για ένα γόνιμο δημόσιο κοινωνικό-πολιτικό διάλογο που να δίνει το έναυσμα στους τοπικούς θεσμούς να νοιαστούν σε βάθος χρόνου για το χώρο. Και μπορεί αυτές οι φωτογραφίες να εκπληρώσουν την αιτία ύπαρξης τους. Απομένει μόνο να σκεφτούμε αν όντως συμβεί κάτι τέτοιο και η πολιτεία ενδιαφερθεί για αυτόν το χώρο, τι θα απογίνει με τους τωρινούς κατοίκους αυτής της περιοχής, τους γέρους, τους μικροβιοτέχνες, τους μετανάστες. Θα εξακολουθεί να είναι άραγε ο τόπος τους;»

Στοιχεία Επικοινωνίας

Γραφείο Αντιδημάρχου

Διεύθυνση: Ανδρόγεω 2, 71202 Ηράκλειο

Τηλ.: 2810 399 214

Fax: 2810 280 780

email: teixi@heraklion.gr