Σε μια ουσιαστική και αναλυτική ενημέρωση προς το Δημοτικό Συμβούλιο, ο Δήμαρχος Ηρακλείου Αλέξης Καλοκαιρινός και ο Αντιδήμαρχος Καθαριότητας, Περιβάλλοντος & Ενέργειας Νίκος Γιαλιτάκης παρουσίασαν τον σχεδιασμό της Δημοτικής Αρχής για όχι απλά «μια πιο καθαρή πόλη», αλλά για «μια καθαρή πόλη, όπως δεν έχει υπάρξει στο παρελθόν το Ηράκλειο».

Ειδικότερα, Αλέξης Καλοκαιρινός και Νίκος Γιαλιτάκης αναφέρθηκαν σε όλα τα δεδομένα της μεταρρύθμισης, στη μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί και τα οφέλη που αναμένονται για τους πολίτες, καθώς και στην αναβάθμιση και ενίσχυση του ρόλου της Υπηρεσίας Καθαριότητας, απαντώντας και σε όλες τις ερωτήσεις που τέθηκαν. Υπέρ της μεταρρύθμισης μίλησαν επίσης και οι Δημοτικοί Σύμβουλοι Γιώργος Σισαμάκης, Δημήτρης Σπυριδάκης, Γιώργος Αγριμανάκης, Τάσος Τσατσάκης, Γιώργος Καραντινός και Γιώργος Τσαγκαράκης.

Ολοκληρώνοντας την πολύωρη συζήτηση, ο Δήμαρχος Ηρακλείου επεσήμανε ότι όπως προκύπτει απ’ όλες τις τοποθετήσεις πρόκειται για μια τομή για την πόλη για ένα δύσκολο ζήτημα το οποίο η Δημοτική Αρχή τολμά να θέσει στην πραγματική του βάση, εκεί όπου πρέπει να τεθεί και η συζήτηση για τον δημόσιο χαρακτήρα: «Υπάρχει η άποψη ότι δημόσιος χαρακτήρας σημαίνει δημόσιος υπάλληλος οδοκαθαριστής, σημαίνει δημόσιος υπάλληλος συνοδός απορριμματοφόρου στο 100%. Κι από εκεί και πέρα, ο εργάτης της καθαριότητας στην διαλογή, ο εργάτης της καθαριότητας στην ταφή, αυτός είναι 100% ιδιωτικός, δεν έχουμε ζήτημα με αυτό. Για αυτό μιλάμε και για τα τελευταία προπύργια τα οποία «θα πέσουν». Ξέρετε πως θα πέσει το προπύργιο; Αφήνοντας το να σαπίσει. Αφήνοντας το σύστημα στις αδυναμίες του να φτάσει στα όρια του και εκεί να εκραγεί ανεξέλεγκτα. Υπό αυτή την άποψη είμαστε εδώ για να προασπίσουμε τον δημόσιο χαρακτήρα της καθαριότητας στον ορίζοντα του δημοσίου συμφέροντος της καθαριότητας. Αυτή είναι η επιδίωξη μας. Διότι ο δημόσιος χαρακτήρας δεν μπορεί ποτέ να αποχωριστεί από το δημόσιο συμφέρον. Και αυτό κάνουμε: Προασπιζόμαστε αυτό τον δημόσιο χαρακτήρα πριν καταρρεύσει, πριν, εθελοτυφλώντας και συνεχίζοντας σε μια αρνητική σπείρα, καταλήξουμε σε ένα απόλυτο αδιέξοδο».

Ο Αλέξης Καλοκαιρινός τόνισε ότι στο επίκεντρο κάθε παρέμβασης της Δημοτικής Αρχής βρίσκονται οι πολίτες του Ηρακλείου, αναφέροντας: «Έξω υπάρχει μια πόλη 200.000 κατοίκων. Αυτοί οι 200.000 κάτοικοι έχουν συγκεκριμένες προσδοκίες και αυτές θα πρέπει να είναι απαιτήσεις. Έχουν δικαιώματα, έχουν δικαίωμα στην πόλη, και αυτό το οποίο είπαμε, είναι ότι το δικαίωμα στην πόλη είναι υποχρέωση της δημοτικής αρχής. Αυτή είναι μια στιγμή στην οποία το υπηρετούμε στον απόλυτο βαθμό. Υπάρχει λοιπόν η πραγματικότητα και το να πάρουμε αποστάσεις από την πραγματικότητα, θεωρώ ότι δεν είναι επωφελές. Η πραγματικότητα έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και σε αυτήν την βάση θα πρέπει να συνεχίσουμε να επιχειρούμε».

Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο Δήμαρχος Ηρακλείου μίλησε και για την προσδοκία που έχει δημιουργηθεί από αυτή την μεταρρύθμιση της καθαριότητας, επισημαίνοντας: «Θα επιβεβαιωθεί; Θα έλεγα σε κάποιους συναδέλφους ότι υπάρχει πολύ σοβαρός κίνδυνος να συμβεί αυτό. Υπάρχει πολύ σοβαρός κίνδυνος αυτή η προσδοκία να επιβεβαιωθεί και η μεταρρύθμιση να επιτύχει. Σε κάθε περίπτωση, θα κριθούμε. Κι εγώ θα κριθώ ως Δήμαρχος και η παράταξη της συμπολίτευσης θα κριθεί ως παράταξη. Αλλά θα κριθεί αναλαμβάνοντας με τόλμη, κοιτάζοντας κατάματα την πραγματικότητα πορευόμενοι με αρχές από τις οποίες δεν αφίστανται. Και το αποτέλεσμα βεβαίως είναι κάτι το οποίο θα κριθεί και θα αποτιμηθεί από τους δημότες. Αλλά και ανεξάρτητα από την αποτίμηση, το ζήτημα είναι να κάνουμε το καλό. Είναι να υπηρετήσουμε το κοινό συμφέρον. Αυτός είναι ο μόνος μας γνώμονας, γιατί κατά την άποψη μας, το κοινό συμφέρον ταυτίζεται, ευθυγραμμίζεται με το δημόσιο συμφέρον και το δημόσιο συμφέρον σχηματίζει τον δημόσιο χαρακτήρα. Υπάρχει συνοχή σε αυτό και σε αυτό το συνεκτικό μονοπάτι, πορευόμαστε και εκεί θα κριθούμε».

Είχε προηγηθεί η εισήγηση του Δημάρχου Ηρακλείου στην οποία επεσήμανε ότι το επίπεδο στο οποίο εκτελείται σήμερα η καθαριότητα δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις αλλά και στις υποχρεώσεις του Δήμου. Όμως, το πλαίσιο μέσα στο οποίο θέτει η Δημοτική Αρχή το σχέδιο για την μεταρρύθμιση της καθαριότητας, δεν εξαρτάται από αυτή τη βραχύχρονη συγκυρία. Σκοπός δεν είναι να κάνουμε το Ηράκλειο πιο καθαρό, όπως δεν έχει υπάρξει ποτέ. Και αυτό είναι θέμα στοχοθεσίας. Είναι θέμα επιδιώξεων και αυτές τις επιδιώξεις τις σταθμίζουμε σύμφωνα με αυτό που θεωρούμε ότι πρέπει να αποτελεί απαίτηση όλων μας, ανέφερε ο Δήμαρχος Ηρακλείου.

Ο Αλέξης Καλοκαιρινός μίλησε και για το ευρύτερο τοπίο που έχει αλλάξει με αύξηση του φυσικού αντικειμένου  της καθαριότητας με την προσθήκη σημείων όπως ο ΒΟΑΚ, το περιφερειακό οδικό δίκτυο, τα Ενετικά Τείχη και η χερσαία ζώνη.
Τόνισε ότι ο σχεδιασμός αφορά το σύνολο του Δήμου, επισημαίνοντας ότι στόχος είναι ένας καθαρός Δήμος και η δραστική αναβάθμιση των υπηρεσιών καθαριότητας στο σύνολό του.

Επεσήμανε ότι το σχέδιο εστιάζει στην αποκομιδή και τον οδοκαθαρισμό. Δύο κομβικές υπηρεσίες, καθώς και σε υπηρεσίες καταπολέμησης της αφισορύπανσης, αντιγκραφιτι, παρεμβάσεις σε κοινόχρηστους χώρους, κλπ.

Ο Δήμαρχος Ηρακλείου τόνισε ότι βασική παράμετρος και έγνοια, υπήρξε το εργασιακό περιβάλλον και οι εργασιακές σχέσεις. Δεδομένου ότι είναι γνωστό ότι οι άνθρωποι που εργάζονται σημερα στην καθαριότητα έχουν ξεπεράσει τα όρια της κόπωσης. Μέσα από το σχήμα το οποίο, η Δημοτική Αρχή προτείνει να επέλθει μια κανονικότητα που θα περιλαμβάνει και την ανάπαυση, θα κάνουν οι εργαζόμενοι τη δουλειά για την οποία είναι καταλληλότεροι και αρκετοί από αυτούς θα αναλάβουν επιτελικότερους ρόλους.

Η διαπίστωση, όπως είπε ο Αλέξης Καλοκαιρινός, είναι ότι ο Δήμος υπολείπεται σε πόρους, ανθρώπινους και τεχνικά μέσα. Με αυτά τα δεδομένα, έχοντας μελετήσει το πρόβλημα και έχοντας τη συνδρομή εξωτερικού συνεργάτη, με μεγάλο κύρος στον χώρο, του Βαγγέλη Μιχαλόπουλου και της ομάδας του, σε συνέργεια με τη Δημοτική Αρχή και τα στελέχη του  Δήμου Ηρακλείου, τον Αντιδήμαρχο Νίκο Γιαλιτάκη, τον αν. Προϊστάμενο Μιχάλη Ροβιθη, τον ειδικό σύμβουλο Δημάρχου Σπύρο Δοκιανάκη καταλήξαμε στην μεταρρύθμιση της Υπηρεσίας Καθαριότητας. Αυτή η μεταρρύθμιση περιλαμβάνει την αναδιάταξη και ενίσχυση της Υπηρεσίας Καθαριότητας και αφορά σε ένα μεικτό σύστημα, με ανάθεση συγκεκριμένων καθηκόντων σε εξωτερικό συνεργάτη (ο οποίος θα προσφέρει στον μηχανισμό καθαριότητας 151 άτομα προσωπικό, 16 οχήματα διαφόρων κατηγοριών, και δεκάδες μηχανήματα και εξοπλισμό) και ειδικότερα:
1.     Την πλήρη αποκομιδή των ανακυκλώσιμων από το σύνολο του Δήμου.
2.     Την πλήρη και άμεση απομάκρυνση των ογκωδών και των πρασίνων από το σύνολο του Δήμου.
3.     Τις Υπηρεσίες Καθαριότητας στην 1ηΔημοτική Κοινότητα συμπεριλαμβανομένων των Τειχών και της ευρείας χερσαίας ζώνης από το Παγκρήτιο μέχρι την Νέα Αλικαρνασσό.

Η αναδιάταξη αυτή αναθέτει στο επιχειρησιακό εκτελεστικό σκέλος στην Υπηρεσία Καθαριότητας:
1.     Την αποκομιδή των συμμείκτων, από το σύνολο του Δήμου, πέραν της 1ης Δημοτικής Κοινότητας.
2.     Τον οδοκαθαρισμό επίσης στο σύνολο του Δήμου πέραν της 1ης Δημοτικής Κοινότητας.
3.     Τον επιτελικό ρόλο διαρκούς σχεδιασμού, ανασχεδιασμού, ελέγχου και εποπτείας του συνόλου των Υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένου των υπηρεσιών του εξωτερικού συνεργάτη.

Καταλήγοντας ο Αλέξης Καλοκαιρονος ανέφερε:
Η Υπηρεσία θα ενισχυθεί στο μέλλον με το προσωπικό που θα χρειάζεται και με έναν λελογισμένο αριθμό συμβασιούχων, τέτοιον ώστε να μην εξαρτάται η απόδοσή της από την ρευστότητα αυτού του καθεστώτος.
Το σχέδιο έχει προσαρμοστικότητα και διάγνωση αναγκών ως προς τους άξονες και τις περιοχές. Θα είναι ένα σχέδιο προσαρμόσιμο. Το παρουσιάζουνε  με συναίσθηση ευθύνης. Θεωρούμε ότι είναι δυνατόν να επιτελέσουμε αυτό το ποιοτικό άλμα έτσι ώστε να ζήσουμε σε μια καθαρή πόλη. Και αυτό το σχέδιο θα το υπηρετήσουμε με την Υπηρεσία Καθαριότητας επικεφαλής και με όλες μας τις δυνάμεις.

Αναλύοντας το σχεδιασμό ο αντιδήμαρχος Νίκος Γιαλιτάκης ανέφερε:

Ο επανασχεδιασμός των υπηρεσιών αποκομιδής και οδοκαθαρισμού έγινε με γνώμονα την:

·       Βελτιστοποίηση της συλλογής των σύμμεικτων αποβλήτων, των ανακυκλώσιμων υλικών, των πράσινων και ογκωδών αποβλήτων.

·       Ενίσχυση του οδοκαθαρισμού.

·       Παροχή πρόσθετων υπηρεσιών (αντιμετώπιση αφισορύπανσης, καθαρισμό γκράφιτι, πλύσιμο κάδων και δρόμων κ.α.)



Παράμετροι του προτεινόμενου σχεδιασμού:

·       Οι όλο και αυξανόμενες παραγόμενες ποσότητες ογκωδών αποβλήτων.

·       Ο υφιστάμενος τρόπος ελλιπούς απομάκρυνσης των πράσινων και ογκωδών αποβλήτων.

·       Η επιθυμητή και σταθερή συχνότητα συλλογής απορριμμάτων.

·       Οι ιδιαιτερότητες της κάθε χωρικής ενότητας (για παράδειγμα, εντός της 1ης ΔΚ, ιδιαίτερα της περιοχής εντός των Τειχών, το οδικό δίκτυο είναι ιδιαίτερα στενό και απαιτείται η χρήση μικρών οχημάτων τύπου Cander).

·       Η κατανομή του πληθυσμού και η περιοδικότητα του (τουριστική περίοδος, επιβάρυνση 1ης ΔΚ).



Η διαδικασία αποκομιδής και οδοκαθαρισμού

·                 Για τα σύμμεικτα απορρίμματα:

Σήμερα, η αποκομιδή γίνεται με 21 δρομολόγια μεγάλων απορριμματοφόρων και τα δρομολόγια των ραντεβού στο κέντρο της πόλης. Ο εξοπλισμός παρουσιάζει βλάβες, χρειάζεται εκσυγχρονισμός των παλαιότερων οχημάτων (candair), υπάρχει έλλειψη προσωπικού λόγω αποχωρήσεων, συνταξιοδοτήσεων και της μεταβλητότητας των συμβασιούχων εργαζομένων, καθώς και δύσκολες εργασιακές συνθήκες που οδηγούν σε συσσώρευση ρεπό και αδειών στο προσωπικό. Οι προσλήψεις μόνιμου προσωπικού είναι χρονοβόρες και παρατηρείται δυσχέρεια στην απόκτηση νέου εξοπλισμού, λόγω καθυστερήσεων στις χρηματοδοτήσεις.

Με τον προτεινόμενο σχεδιασμό, προστίθενται επιπλέον 5 δρομολόγια αποκομιδής, προστίθενται στον στόλο 5 οχήματα, επιτυγχάνεται άμεση κάλυψη βλαβών/ζημιών, αποκτάται καταρτισμένο και σταθερό προσωπικό, ενισχύεται ο μηχανισμός ελέγχου, βελτιώνονται αισθητά οι εργασιακές συνθήκες και αναπτύσσονται περαιτέρω οι υπόγειοι κάδοι.

 Για τα ανακυκλώσιμα υλικά:

Σήμερα, η προβληματική αποκομιδή πραγματοποιείται από 6 έως 7 δρομολόγια, με εξοπλισμό που έχει παραχωρηθεί από την ΕΕΑΑ. Παρατηρείται έλλειψη μόνιμου προσωπικού και επικρατεί αβεβαιότητα για το μέλλον, λόγω της αδυναμίας ανταπόκρισης σε πιθανές αλλαγές που προκύπτουν από τον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων.

Με τον προτεινόμενο σχεδιασμό γίνεται οριζόντια ανάθεση της αποκομιδής ανακυκλώσιμων υλικών, εξασφαλίζεται πλήρης και σταθερή αποκομιδή, ενισχύεται η αποκομιδή με ραντεβού στο κέντρο της 1ης Δ.Κ., προστίθενται στον στόλο 2 νέα οχήματα, ενισχύεται ο μηχανισμός ελέγχου και ο Δήμος με καταρτισμένο προσωπικό, τυχόν βλάβες θα καλύπτονται άμεσα, ενώ υπάρχει και η προοπτική απόκτησης νέου εξοπλισμού μέσω του Ολιστικού Σχεδίου Χωριστής Συλλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών.

   Για τα πράσινα και τα ογκώδη αντικείμενα:

Σήμερα, η αποκομιδή γίνεται με παλιό εξοπλισμό (2 μηχανήματα έργου) κατόπιν τηλεφωνικών ραντεβού και ελέγχου των εποπτών, όμως, δεν καλύπτεται μεγάλο μέρος των αναγκών απομάκρυνσης και εντοπίζονται διαρκώς σημεία ανεξέλεγκτης τοποθέτησης.

Με τον προτεινόμενο σχεδιασμό η αποκομιδή θα γίνεται σε σταθερούς τομείς με 5 τακτικά δρομολόγια καθημερινά, σε συνδυασμό με ραντεβού σε συγκεκριμένα σημεία. Τα δρομολόγια θα διαμορφώνονται κατόπιν αιτημάτων σε ψηφιακή πλατφόρμα (App), τηλεφωνικά και μετά από έλεγχο των εποπτών. Προστίθενται στον στόλο 6 νέα οχήματα, οι όποιες βλάβες θα καλύπτονται άμεσα, θα υπάρχει μηχανισμός ελέγχου, άμεση αναφορά και παρακολούθηση των σημείων απόρριψης.


Για τον οδοκαθαρισμό:

Σήμερα δεν καλύπτεται το μεγαλύτερο μέρος του Δήμου, λόγω της ελλειμματικής στελέχωσης. Εντός των τειχών απασχολούνται 16 άτομα, ενώ στο υπόλοιπο αστικό κομμάτι 34, στις Δημοτικές κοινότητες 3 και στις λαϊκές αγορές 10. Δεν περιλαμβάνεται οδοκαθαρισμός στα Ενετικά Τείχη και στην Χερσαία Ζώνη, παρατηρούνται μεγάλες δυσκολίες στην κάλυψη επιπλέον αναγκών (ΒΟΑΚ και περιαστικών οδών) και το πλύσιμο των δρόμων γίνεται από ένα πλυντήριο μόνο όταν αυτό είναι εφικτό. Ο εξοπλισμός είναι παλιός και απαιτείται εκσυγχρονισμός, ενώ δεν μπορούν να καλυφθούν οι έκτακτες ανάγκες που προκύπτουν για την εξυπηρέτηση άλλων υπηρεσιών και φορέων.

Με τον προτεινόμενο σχεδιασμό επιτυγχάνεται 100% κάλυψη όλου του Δήμου Ηρακλείου, προστίθενται στον στόλο 10 νέα σάρωθρα πεζού χειριστή, 6 φυσητήρες πεζού χειριστή, 45 χειραμαξίδια και 3 οχήματα, ενώ τυχόν βλάβες του εξοπλισμού θα καλύπτονται άμεσα. Παράλληλα, καλύπτονται οι απαιτήσεις για επιπλέον προσωπικό, το οποίο από 63 άτομα σήμερα, αυξάνεται σε 208 (218 τους θερινούς μήνες). Ειδικότερα, στην 1η Δ.Κ. θα επιχειρούν 72 οδοκαθαριστές, με επιπλέον 10 τους θερινούς μήνες (από 16 σήμερα), στο υπόλοιπο αστικό κομμάτι 100 άτομα (από 34 σήμερα), στις κοινότητες 20 άτομα (από 3 σήμερα) και στις λαϊκές αγορές 16 (από 10 σήμερα). Επίσης, θα υπάρχει καθημερινή οδοσάρωση στην 1η ΔΚ, οδοσάρωση κεντρικών οδών των συνοικιών ανά 15 μέρες περίπου, πλύσιμο των δρόμων της 1ης ΔΚ τρεις φορές την εβδομάδα και ανά 15 ημέρες περίπου των κεντρικών οδών των συνοικιών. Επιπλέον, τυχόν βλάβες του εξοπλισμού θα καλύπτονται άμεσα και θα καλύπτονται και έκτακτες ανάγκες. 

Επιπλέον

·                 Το πλύσιμο των κάδων απορριμμάτων και ανακύκλωσης θα γίνεται ανά 15 ημέρες περίπου.

·                 Δημιουργούνται δυο συνεργεία για την καθημερινή απομάκρυνσης πανό, αφισών, καθαρισμό επιφανειών από γκράφιτι, κ.α..

·                 Δημιουργούνται δυο μεικτά συνεργεία πλήρους επέμβασης (5 ατόμων το κάθε ένα) για εκτέλεση πολλαπλών εργασιών (καθαριότητα, βαψίματα, συντηρήσεις, κ.α.) σε έναν κοινόχρηστο χώρο, π.χ. σε ένα πάρκο.

·                 Δημιουργούνται τρία συνεργεία μηχανικής οδοσάρωσης.

·                 Δημιουργούνται δυο συνεργεία των δυο ατόμων για πλύσιμο κάδων και δρόμων.

·                 Ενισχύεται το συνεργείο αντικατάστασης/τοποθέτησης κάδων με 5 άτομα (από 1 οδηγό και 1 άτομο σήμερα).

·                 Τοποθετούνται νέοι ηλιακοί αυτοσυμπιεζόμενοι κάδοι στην 1η ΔΚ.

·                 Παρέχονται στους πολίτες δωρεάν μεγασάκοι απόθεσης κλαδεμάτων και πράσινων αποβλήτων.

·                 Εξασφαλίζεται επιχειρησιακή σταθερότητα χωρίς διακυμάνσεις.

·                 Εξασφαλίζεται ευελιξία ανάλογη με την επισκεψιμότητα της πόλης, καθώς και στις επερχόμενες αλλαγές στις απαιτήσεις διαχείρισης των διαφορετικών ρευμάτων αποβλήτων.

·                 Εξασφαλίζεται σταθερότητα στην κατανομή προσωπικού στην περιφέρεια του Δήμου. 

Εν κατακλείδι, με την εφαρμογή του μεικτού συστήματος καθαριότητας, εξασφαλίζεται:

·       Πλήρης οδοκαθαρισμός σε όλη την πόλη.

·       Μόνιμος οδοκαθαριστής σε κάθε Τοπική Κοινότητα.

·       Απομάκρυνση ογκωδών αποβλήτων σε ανεξέλεγκτες χωματερές και εκτέλεση εισαγγελικών παραγγελιών σε καθημερινή βάση.

·       Πλύσιμο κάδου ανά 15 ημέρες περίπου.

·       Πλύσιμο οδοστρώματος κεντρικών οδών συνοικιών ανά 15 ημέρες περίπου.

·       Μηχανική σάρωση σε κάθε συνοικία ανά 15 ημέρες περίπου.

·       Άμεση σημειακή παρέμβαση στους κοινόχρηστους χώρους ανά γειτονιά του Ηρακλείου για το σύνολο των αναγκών της καθαριότητας.

·       Εξάλειψη της αφισορύπανσης με άμεση επέμβαση.

·       Καθαρισμός ΒΟΑΚ και περιφερειακών δρόμων ανά 15 ημέρες περίπου.

·       Παροχή στους εργαζόμενους των ρεπό και αδειών προηγουμένων ετών που έχουν συσσωρευθεί.

·       Μεταφορά, τοποθέτηση και μετακίνηση κάδων, εντός της εβδομάδας, σύμφωνα με τις αποφάσεις της αρμόδιας Επιτροπής.

·       Έγκαιρος καθαρισμός των δημοτικών οικοπέδων.

·       Αποκομιδή και απομάκρυνση απορριμμάτων πέριξ του καταυλισμού των Ρομά ανά δύο (2) ημέρες.

·       Εξυπηρέτηση άλλων δημοτικών υπηρεσιών και φορέων (Αστυνομική Δ/νση, Τελωνείο, Δικαστήρια, Περιφέρεια Κρήτης, κ.α.).